Nagroda Ministra Edukacji i Nauki dla zespołu prof. Krzysztofa Jóźwiakowskiego.

W dniu 19 lutego 2023 roku w ramach Dnia Nauki Polskiej i Światowego Kongresu Kopernikańskiego odbyła sią Gala Nauki Polskiej. Podczas Gali wręczono Nagrody Ministra Edukacji i Nauki za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej, organizacyjnej oraz za całokształt dorobku.

Minister Przemysław Czarnek w tym roku przyznał 66 nagród, w tym 52 nagrody indywidualne i 14 nagród zespołowych. Jedną z nagród za działalność wdrożeniową uzyskał zespół pracowników pod kierunkiem prof. dr hab. Krzysztofa Jóźwiakowskiego z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie (dr. hab. inż. Michał Marzec, prof. uczelni, mgr inż. Arkadiusz Malik, dr hab. inż. Alina Kowalczyk-Juśko, prof. uczelni, dr inż. Magdalena Gizińska-Górna, dr inż. Aneta Pytka-Woszczyło, prof. dr hab. Danuta Urban) oraz z Politechniki Gdańskiej (prof. dr hab. inż. Magdalena Gajewska).

Nagrody za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności wdrożeniowej dotyczą: praktycznego wykorzystania wyników badań naukowych lub prac rozwojowych,
w szczególności w działalności przemysłowej, naukowej lub handlowej; komercjalizacji wyników działalności naukowej oraz know-how związanego z tymi wynikami, bądź wdrożenia oryginalnego osiągnięcia projektowego, technologicznego lub artystycznego.

Zespół pracowników z naszego Uniwersytetu uzyskał nagrodę za przygotowanie koncepcji i wdrożenie największej w Polsce hybrydowej hydrofitowej oczyszczani ścieków, która powstała w 2020 r. w Białce nad jeziorem Bialskim na terenie gminy Dębowa Kłoda.

Hybrydowa hydrofitowa oczyszczania ścieków w Białce powstała na podstawie wieloletnich prac B+R realizowanych w ramach dyscypliny naukowej inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka. Koncepcję budowy oczyszczalni wykonano w 2015 roku na podstawie tematu nr TKD/U-100 pt. „Wykonanie koncepcji budowy hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni ścieków w miejscowości Białka – gmina Dębowa Kłoda oraz nadzór nad jej wdrożeniem” zleconego przez Urząd Gminy w Dębowej Kłodzie.

W największej w Polsce hybrydowej hydrofitowej oczyszczani ścieków w Białce wykorzystano różne rozwiązania technologiczne testowane podczas wieloletnich prac i doświadczeń badawczo-rozwojowych. Stąd kompleksowa technologia wysokoefektywnego oczyszczania ścieków i zagospodarowania osadów ściekowych zastosowana w Białce może zostać uznana za rozwiązanie innowacyjne i niespotykane dotychczas w skali naszego kraju oraz bardzo rzadko stosowane w Europie i na świecie.

Hybrydowa hydrofitowa oczyszczania ścieków w Białce służy do oczyszczania ścieków bytowych dopływających kanalizacją od mieszkańców i turystów odwiedzających jez. Bialskie. Obiekt pozwala na oczyszczanie ścieków bytowych i na ochronę zasobów wodnych na obszarze Natura 2000. Oczyszczalnia ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie społeczeństwa poprzez poprawę warunków życia mieszkańców i turystów przebywających nad jeziorem Bialskim (w lecie nad jeziorem w ciągu doby przebywa nawet do 3000 osób). Powstanie oczyszczalni wpłynęło również na ograniczenie kosztów zagospodarowania ścieków związanych z ich wywozem za pomocą taboru asenizacyjnego do innej zbiorowej oczyszczalni. Obiekt jest także wykorzystywany w celach edukacyjnych dla szkół różnego szczebla, czy przedstawicieli jednostek samorządowych, co przyczynia się do wzrostu świadomości i mentalności władz oraz społeczeństwa w zakresie ochrony wód. Oczyszczalnia jest również elementem badań naukowych prowadzonych przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, co pozwala na dalsze udoskonalenie opracowanej technologii.
Hybrydowa hydrofitowa oczyszczania ścieków w Białce stanowi przykład, w jaki sposób można rozwiązać problem oczyszczania ścieków na podobnych obszarach w Polsce i na świecie.

Wdrożenie hybrydowej hydrofitowej oczyszczani ścieków w Białce przyczyniło się do rozpowszechnienia hydrofitowej metody oczyszczania ścieków w Polsce. Na podstawie koncepcji pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w latach 2020-2021 wdrożono 2 kolejne obiekty hydrofitowe: w Krajanowie (woj. dolnośląskie) przy gospodarstwie Pani Olgi Tokarczuk – laureatki literackiej nagrody Nobla oraz przy Zespole Szkół w Kocudzy (gmina Dzwola, woj. lubelskie). Ponadto w ramach działalności wdrożeniowej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w latach 2020-2021 roku opracowano koncepcję budowy 4 kolejnych hybrydowych systemów hydrofitowych w woj. lubelskim (w gminie Leśniowice, gminie Rejowiec, gminie Chełm oraz w Poleskim Parku Narodowym).

O technologii oczyszczania ścieków w systemach hydrofitowych prof. Krzysztof Jóźwiakowski opowiada w materiałach przedstawionych poniżej: