Cele projektu
Szczegółowe cele projektu to ocena rozpowszechnienia, różnorodności genetycznej i biochemicznej, a także kontrola i monitorowanie populacji inwazyjnych barszczu Sosnowskiego na granicy Polski i Ukrainy. Projekt obejmuje obwód lwowski na Ukrainie oraz województwa lubelskie, podlaskie i podkarpackie w Polsce. Praktyczne cele projektu to przetestowanie i wdrożenie skutecznych środków zwalczania barszczu inwazyjnego, zapobieganie jego rozprzestrzenianiu się i przywracanie siedlisk w kontekście bioróżnorodności na terenach przygranicznych Ukrainy i Polski. Dotychczas nie ma szczegółowych informacji na temat przestrzennego występowania barszczu i jego wpływu na bioróżnorodność. Projekt poprzez wdrożenie różnych metod badawczych teledetekcji (obrazowanie satelitarne i lotnicze) pozwala wypełnić tę lukę badawczą. Ponadto, dzięki wykorzystaniu technologii WebMap do udostępniania wyników projektu, projekt zapewnia otwarty dostęp do wiedzy na temat bioróżnorodności i inwazyjnych gatunków obcych, wzmacniając w ten sposób cele edukacyjne i współpracę transgraniczną.
Oczekiwane zmiany
- Zmniejszenie populacji barszczu i jego szkodliwego wpływu;
- Odbudowa łąk i agroekosystemów;
- Poprawa bezpieczeństwa życia mieszkańców;
- Zwiększenie atrakcyjności turystycznej obszarów wiejskich;
- Rozwój produkcji rolnej;
- Kształtowanie świadomości ekologicznej poprzez system edukacji publicznej, w oparciu o ochronę lokalnej bioróżnorodności przed zagrożeniami ze strony gatunków inwazyjnych.
Produkty projektu
- Wspólny plan działań w celu przezwyciężenia problemu inwazyjnego barszczu;
- Transgraniczna mapa UA-PL rozmieszczenia populacji barszczu w różnych siedliskach;
- Elektroniczna baza danych zebrana w trakcie realizacji projektu;
- Redukcja populacji barszczu (1000 ha) i renaturalizacja trwałych użytków zielonych, głównie pastwisk (12 ha);
- Plan działań na rzecz trwałości projektu i zalecenia dotyczące ekologicznej odnowy obszarów po zabiegach zwalczania barszczu;
- Materiały informacyjne projektu;
- Programy szkoleniowe i materiały informacyjne dla lokalnych społeczności, instytucji publicznych i społeczeństwa, w tym studentów i uczniów.
Grupy docelowe projektu:
- Partnerzy zewnętrzni: społeczności terytorialne obwodu lwowskiego, Ukraina i województwa lubelskiego, Rzeczpospolita Polska: projekt ma na celu poprawę stanu ekologicznego terenu, wytępienie inwazyjnych gatunków barszczu i przywrócenie naturalnej bioróżnorodności, co przyczyni się do zrównoważonego rozwoju i poprawy jakości życia lokalnej ludności. Podmioty rolnicze: projekt miał na celu zmniejszenie szkód wyrządzanych rolnictwu przez inwazyjne gatunki roślin, w szczególności barszcz Sosnowskiego.
- Samorządy lokalne i władze lokalne: projekt pomoże poprawić sytuację środowiskową i zachować zasoby naturalne na obszarach swojej działalności.
- Turyści: poprawa stanu środowiska na tym obszarze uczyni go bardziej atrakcyjnym dla wycieczek i wyjazdów turystycznych.
Partnerzy projektu będą wspierani przez jednostki:
- Partnerzy zewnętrzni: Władze lokalne i rządy obu krajów, które ułatwią inicjowanie i wdrażanie projektu (Wydział Rozwoju Rolnictwa Lwowskiej Obwodowej Administracji Wojskowej, Wydział Ekologii Lwowskiej Obwodowej Administracji Wojskowej, Lwowska Rada Obwodowa, Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie, Departament Środowiska i Rolnictwa, Wojewódzka Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Lublinie, Lubelskie Centrum Doradztwa Rolniczego w Końskowoli).
- Instytucje szkolnictwa wyższego i instytucje badawcze zaangażowane w opracowywanie skutecznych metod kontroli populacji barszczu i przywracania ekosystemów (Lwowski Narodowy Uniwersytet Zarządzania Środowiskiem, Narodowy Uniwersytet Leśny Ukrainy, Instytut Rolnictwa Regionu Karpackiego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie).
- Organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną przyrody mogą zapewnić projektowi wsparcie finansowe, techniczne i eksperckie.
- Gospodarka leśna i leśnictwo państwowe, w tym ich jednostki organizacyjne.
Na Ukrainie projekt obejmie 9 gmin (hromadas) zlokalizowanych w trzech rejonach obwodu lwowskiego: rejon stryjski: gminy Koziova, Skole, Slavske; Rejon samborski: gminy Borynia, Stary Sambor, Strilky, Turka i Chyrów; Rejon drohobycki: gmina Schodnica. W Polsce projekt obejmie 30 gmin (gmin) położonych na terenie trzech województw: województwo lubelskie: Tyszowce, Bełżec, Jarczów, Krynice, Lubycza Królewska, Łaszczów, Rachanie, Susiec, Tarnawatka, Telatyn, Tomaszów Lubelski, Ulhówek, Dołhobyczów, Horodło, Hrubieszów, Mircze, Trzeszczany, Uchanie, gminy Werbkowice, Zamość, Łabunie, Miączyn, Końskowola, Lublin i Fajsławice; Województwo podkarpackie: gminy Ustrzyki Dolne, Bircza i Bukowsko; Województwo podlaskie: gminy Piątnica i Rutki. W ramach projektu będziemy odnosić się do tych gmin zbiorczo jako do 9 gmin docelowych na Ukrainie i 30 gmin docelowych w Polsce.
Odbiorcy projektu: uczniowie, studenci, rolnicy, prywatni właściciele gruntów, mieszkańcy obszarów objętych badaniem: rozwój świadomości ekologicznej, poszanowania środowiska i ochrony różnorodności biologicznej. Podniesienie świadomości na temat zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem się gatunków inwazyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem barszczu Sosnowskiego i innych barszczy kaukaskich, na siedliska miejskie, rolnicze i przyrodnicze oraz na zdrowie człowieka. Edukacja młodzieży jest częścią kształtowania właściwych postaw na przyszłość.