Katedra Farmakologii, Toksykologii i Ochrony Środowiska

Zajęcia prowadzone w Katedrze Farmakologii, Toksykologii i Ochrony Środowiska obejmują wykłady oraz ćwiczenia laboratoryjne i terenowe z zakresu Farmakologii Weterynaryjnej, Farmacji Weterynaryjnej, Ochrony Środowiska, Toksykologii Weterynaryjnej, Podstaw Farmakokinetyki Leków oraz Farmacji Klinicznej.

Przykłady zakresów wiedzy w ramach wybranych modułów.

Farmakologia weterynaryjna1- studenci zapoznawani są z wiedzą dotyczącą farmakologii weterynaryjnej w tym: farmakokinetyka i farmakodynamika leków w organizmie – wchłanianie, biodostępność, rozmieszczenie w tkankach, biotransformacja, wydalanie, interakcje; charakterystyka grup środków leczniczych – efekty i mechanizmy ich działania na organizm i poszczególne narządy; podstawowe wskazania i przeciwwskazania do stosowania poszczególnych grup leków u różnych gatunków zwierząt (podstawy farmakoterapii); prowadzenie, nadzorowanie i modyfikowanie terapii zgodnie z najnowszymi osiągnięciami nauk farmaceutycznych; samodzielna ocena bezpieczeństwa i racjonalizacji użytkowania leków; nabycie umiejętności prawidłowego pisania recepty lekarskiej oraz rozwinięcie kompetencji w zakresie świadomego i odpowiedzialnego stosowania wiedzy zdobytej w trakcie realizacji przedmiotu.

Farmakologia weterynaryjna2- studenci zapoznawani są z wiedzą dotyczącą szczegółowej farmakologii weterynaryjnej w tym charakterystyka grup środków leczniczych – efekty i mechanizmy ich działania na organizm i poszczególne narządy; podstawowe wskazania i przeciwwskazania do stosowania poszczególnych grup leków u różnych gatunków zwierząt (podstawy farmakoterapii w tym racjonalnej antybiotykoterapii); prowadzenie, nadzorowanie i modyfikowanie terapii zgodnie z najnowszymi osiągnięciami nauk farmaceutycznych; samodzielna ocena bezpieczeństwa i racjonalizacji użytkowania leków; rozwinięcie kompetencji w zakresie świadomego i odpowiedzialnego stosowania wiedzy zdobytej w trakcie realizacji przedmiotu.

Farmacja weterynaryjna- studenci zapoznawani są z wiedzą dotyczącą farmacji stosowanej w tym z zakresu prawa farmaceutycznego i właściwości ważniejszych postaci leku gotowego i recepturowego; Poznanie głównych elementów technologii produktów leczniczych, zapoznanie studentów z wiedzą dotyczącą stosowania alternatywnych metod terapii oraz skutecznej aseptyki i antyseptyki; rozwinięcie kompetencji w zakresie świadomego i odpowiedzialnego stosowania wiedzy zdobytej w trakcie realizacji przedmiotu.

W Zakładzie zostały przeprowadzone 4 przewody habilitacyjne i 13 przewodów doktorskich. Obecnie trzy przewody doktorskie są w trakcie realizacji.

– Farmakokinetyka i farmakodynamika leków weterynaryjnych, przeciwbakteryjnych, przeciwpasożytniczych i przeciwbólowych, umożliwiająca zarówno precyzyjne ustalenie poziomu dawkowania, ocenę ich działania
w organizmie, ponadto ustalenie czasu ich eliminacji z ustroju.

– Opracowanie metod i procedur analitycznych posiadających powtarzalną oznaczalność, w których warunki analityczne są dobierane w sposób pozwalający na oznaczania poziomów substancji badanych (leków) w tkankach i produktach pochodzenia zwierzęcego.

– Rola wolnych rodników i antyoksydantów w funkcjonowaniu organizmu.

– Ocena działania toksycznego leków i oporności szczepów patogennych na chemioterapeutyki stosowane w lecznictwie weterynaryjnym.

– Badania nad nowymi, skuteczniejszymi lekami (połączenia chemioterapeutyków).

Zakład Farmakologii, do 1 września 2003 roku Katedra Farmakologii, w latach 1944-1955 wchodził w skład Wydziału Weterynaryjnego UMCS, a od 1 września 1955 roku – Wyższej Szkoły Rolniczej. Funkcję pierwszego Kierownika Katedry pełnił doc. dr Stanisław Dłużewski. W 1947 roku na kierownika Katedry został powołany prof. dr hab. Grzegorz Staśkiewicz – prof. nadzw. (1959), profesor zw. (1978), dr honoris causa AR w Lublinie (1989), organizator Wydz. Weterynaryjnego UMCS oraz Katedry Farmakologii Wydziału Wet. UMCS, WSR i AR w Lublinie; prodziekan (1960-1962) i dziekan (1966-1969) tego Wydziału. Tematyka realizowanych wówczas badań dotyczyła farmakokinetyki nowych postaci leków wet., a także fitochemicznych surowców leczniczych i pasz.

W okresie od 1970 do 1992 roku Katedra Farmakologii znalazła się w ramach Instytutu Nauk Fizjologicznych jako Zakład Farmakologii, a po rozwiązaniu Instytutu w 1992 roku ponownie przyjęła status Katedry.

Po odejściu Prof. G. Staśkiewicza na emeryturę w 1979 roku, kierownictwo ówczesnej Katedry Farmakologii objął prof. dr hab. Zbigniew Roliński – profesor nadzw. (1982), profesor zw. (1990), dyrektor Instytutu Nauk Fizjologicznych (1976-1992). Zakres badań poszerzono o zagadnienie farmakologii ośrodkowego układu nerwowego w zakresie mechanizmów działania antyagresywnego i przeciwdrgawkowego leków. Kontynuowano również badania z dziedziny farmakokinetyki i dostępności biologicznej chemioterapeutyków i ich połączeń.

Od 2001 roku, po odejściu Prof. Z. Rolińskiego na emeryturę, funkcję kierownika Katedry, a od 1 października 2001 roku Zakładu Farmakologii objął Prof. dr hab. Cezary Kowalski – prof. nadzw. (2007), profesor zw. (2009), prodziekan Wydziału Med. Wet. UP w Lublinie (2008), który funkcję tę pełni do chwili obecnej. Profesor zorganizował nowoczesne laboratorium chromatograficzne podejmując czynności i procedury do uzyskania GMP (Good Manufacturing Practice), wprowadził do badań i oceny leków nowoczesne, selektywne metody analityczne, kontynuuje i rozwija badania w zakresie oceny farmakologicznej i toksycznej nowych leków weterynaryjnych. Zajmuje się również badaniami dystrybucji i tempa eliminacji leków z organizmu i ich pozostałości w żywności pochodzenia zwierzęcego.