Relacja z warsztatów dla finalistów II edycji konkursu ekologicznego pt. „Człowiek w Środowisku”

W dniach 17-19.04.2024 r. w Roztoczańskim Parku Narodowym oraz Poleskim Parku Narodowym przeprowadzono warsztaty dla 50 finalistów II edycji konkursu ekologicznego pt. „Człowiek w Środowisku”, który odbywał się pod hasłem „Rozwiązania oparte na zasobach przyrody”. 

Warsztaty rozpoczęły się w dniu 17.04.2024 r. na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN). Referat wprowadzający pt. „Funkcje ustawowe Roztoczańskiego Parku Narodowego” wygłosił Tadeusz Grabowski – zastępca dyrektora RPN. Następnie uczniowie zwiedzali Ośrodek Edukacyjno-Muzealny RPN.

W dalszej części zaprezentowano system zagospodarowania wód opadowych funkcjonujący przy dyrekcji RPN, z którego woda jest wykorzystywana do mycia pojazdów mechanicznych należących do parku i podlewania zieleni.

System zagospodarowania wód opadowych powstał przy współpracy Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz Roztoczańskiego Parku Narodowego i obecnie jego funkcjonowanie jest przedmiotem badań naukowych, realizowanych w ramach doktoratu wdrożeniowego.

Pod koniec I dnia warsztatów odwiedzili Rezerwat „Czartowe Pole”, gdzie poznali tożsamość kulturową i przyrodniczą Roztocza.

Wieczorem był także czas na integrację przy ognisku, podczas którego uczniowie z różnych szkół mogli wymieniać się swoimi doświadczeniami i wiedzą na tematy związane konkursem.

Podczas II dnia warsztatów na terenie RPN odbyły się zajęcia terenowe na ścieżce historyczno-przyrodniczej na Bukową Górę, podczas których omawiano zagadnienia dotyczące lasów RPN, bioróżnorodności, zmienności drzewostanów i krajobrazów, geologii Roztocza i jej skutków przyrodniczych, historii regionu na przykładzie analizy miejsc i wydarzeń związanych z II wojną światową. W dalszej części uczniowie odwiedzili Stawy Echo, przy których zaprezentowano informacje dotyczące ich historii, stosunków wodnych na terenie RPN, zmian klimatu, ochrony płazów oraz funkcji społecznych parku.

Następnie grupa uczestników warsztatów udała się do Poleskiego Parku Narodowego (PPN), gdzie uczniów powitali pracownicy parku: Anna Myka-Raduj, Waldemar Raduj i Radosław Olszewski. Pierwszym punktem warsztatów na terenie PPN były zajęcia terenowe na ścieżce przyrodniczej „Dąb Dominik” pt. ”Tropem dębu i rosiczki”, gdzie można było podziwiać walory przyrodnicze tej ścieżki.

W tym miejscu dr hab. Artur Serafin wskazał na czynne formy ochrony przyrody na terenie PPN, omawiając unijny projekt restytucji reliktów borealnych: wierzby lapońskiej i wierzby borówkolistnej. Wyprodukowane metodami in vitro osobniki zasiliły naturalnie występujące zbiorowiska tych gatunków w różnych miejscach PPN.

Dalsza część warsztatów odbyła się na terenie Ośrodka Dydaktyczno-Administracyjnego PPN w Urszulinie. W tej części finaliści konkursu wzięli udział w projekcji filmu, który miał na celu poznanie walorów przyrodniczych Poleskiego Parku Narodowego. Następnie uczestniczyli w zajęciach w Ośrodku Ochrony Żółwia Błotnego, gdzie zaprezentowano budowę, zachowania, rozmnażanie i rozwój oraz zasady ochrony żółwia błotnego w PPN.

II dzień warsztatów, pełen przyrodniczych wrażeń został zakończony kolacją integracyjną oraz śpiewami karaoke.

III dzień warsztatów również odbywał się na terenie Poleskiego Parku Narodowego. Tego dnia zajęcia kontynuowano w Ośrodku Dydaktyczno-Muzealnym PPN w Starym Załuczu, gdzie pracownicy PPN zaprezentowali finalistom zgromadzone tutaj eksponaty, nie tylko przyrodnicze, ale też archeologiczne, etnograficzne i historyczne, a także pokazali Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt.

Następnie uczniowie zostali zapoznani z budową i zasadą działania innowacyjnej hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni ścieków przy osadzie służbowej PPN w Kulczynie. Mogli się oni przekonać na własne oczy, że jest możliwe ponowne wykorzystanie oczyszczonych ścieków, np. do spłukiwania toalety, mycia samochodu, czy podlewania roślin. Prof. Krzysztof Jóźwiakowski zapoznał uczniów z funkcjonowaniem hybrydowej hydrofitowej oczyszczalni ścieków w kształcie żółwia, znajdującej się na terenie ośrodka.

System ten powstał przy współpracy Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie oraz Poleskiego Parku Narodowego. Obecnie jego funkcjonowanie jest przedmiotem badań naukowych realizowanych w ramach doktoratu wdrożeniowego.

Ostatnim punktem warsztatów były zajęcia terenowe na ścieżce dydaktycznej „Czahary” pt. „Chodzi, lata, pływa – ptak się nazywa”. Dzięki drewnianym kładkom pracownicy PPN – Anna Myka-Raduj i Waldemar Raduj przeprowadzili uczestników tego wyjazdu przez tereny Bagna Bubnów zapoznając jednocześnie z tajemnicami torfowisk.

Około godziny 17.00 zakończył się pełen wrażeń przyrodniczych wyjazd dla finalistów konkursu pt. „Człowiek w środowisku”, obfitujący w nowe znajomości oraz poszerzenie wiedzy na temat dbania o otaczającą nas przyrodę.

Z ramienia Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie w warsztatach udział wzięli prof. dr hab. Krzysztof Jóźwiakowski, prof. dr hab. inż. Tadeusz Siwiec oraz dr hab. Artur Serafin, prof. uczeni. Natomiast opiekunami podczas warsztatów byli: nauczyciele VI Liceum Ogólnokształcącego im. Hugona Kołłątaja w Lublinie: Joanna Kosior – nauczyciel fizyki, Agnieszka Pupiec – nauczyciel j. angielskiego, jak również nauczyciele I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie: Anna Jonak – nauczyciel biologii oraz Halina Smyk – nauczyciel biologii i Dyrektor I LO w Chełmie.

Konkurs i warsztaty terenowe były zorganizowane przez Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie (Katedrę Inżynierii Środowiska i Geodezji), Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, VI Liceum Ogólnokształcące im. Hugona Kołłątaja w Lublinie,
I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie, Roztoczański Park Narodowy (RPN), Poleski Park Narodowy (PPN) oraz Kurier Lubelski. Partnerzy przy organizacji konkursu i warsztatów to: Kuratorium Oświaty w Lublinie i Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Lublinie. Konkurs objęty został patronatem honorowym przez: JM Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie – prof. dr hab. Krzysztofa Kowalczyka, Wojewodę Lubelskiego, Marszałka Województwa Lubelskiego – Jarosława Stawiarskiego; Lubelskiego Kuratora Oświaty – Tomasza Szabłowskiego, Prezydenta Miasta Lublin – Krzysztofa Żuka oraz Prezydenta Miasta Chełm – Jakuba Banaszka.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za udział w warsztatach.

Tekst oraz zdjęcia: Krzysztof Jóźwiakowski, Artur Serafin, Tadeusz Siwiec, Anna Myka-Raduj, Tadeusz Grabowski