[informacja prasowa] Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie badają Antarktydę
Badania ekosystemów polarnych prowadzi dr hab. Tomasz Mieczan, kierownik Katedry Hydrobiologii UP w Lublinie, który obecnie przebywa na stażu naukowym w Stacji Antarktycznej „Arctowski”. Stacja znajduje się na archipelagu Szetlandów Południowych, na wyspie Króla Jerzego.
W ramach pobytu na Antarktydzie T. Mieczan bierze udział w realizacji projektu badawczego ZBA-IBB, dotyczącego metagenomiki mikroorganizmów środowisk lodowcowych. Przebywająca tutaj od listopada 2011 r. interdyscyplinarna grupa badaczy z różnych ośrodków naukowych (doc. dr hab. Marek Zdanowski – ZBA – kierownik projektu, prof. Aleksander Świątecki, dr Dorota Górniak – UWM, mgr inż. Adam Latusek, Marta Nieckarz – UW) chciałaby także ustalić w jaki sposób wybrane grupy mikroorganizmów mogą przetrwać w jednym z najbardziej ekstremalnych środowisk na Ziemi.
Jak mówi profesor: “Badania mikroorganizmów środowisk wodnych i lodowcowych Antarktydy potrwają do 15 marca. Tutaj jednak bardzo trudno jest przewidzieć dokładny czas powrotu do Polski. Zależy to od wielu czynników (m.in. warunków atmosferycznych, dostępności statków oraz samolotów wojskowych Chile). Terminy te bardzo często zmieniają się z dnia na dzień. Sama logistyczna część wyprawy jest więc bardzo trudna i wymaga zaangażowania ogromnej ilości osób.”
Tomasz Mieczan prowadzi pionierskie badania nad biogeografią Protista i ich rolą w mikrobiologicznych sieciach troficznych w różnych typach ekosystemów wodnych oraz w środowiskach lodowcowych Antarktyki. Wstępne wyniki analiz wskazują na ogromną bioróżnorodność tych organizmów, występowanie gatunków endemicznych i nowych dla nauki.
Pobieranie prób na lodowcu
Od czasu pojawienia się koncepcji pętli mikroorganizmalnej i zwrócenia uwagi na wcześniej bardzo niedocenianą rolę mikroorganizmów w ekosystemach wodnych, Protista stały się przedmiotem intensywnych badań w różnych typach środowisk. Zdecydowana większość tych badań realizowana jest w strefie pelagicznej oceanów i jezior. Brakuje natomiast prac dotyczących środowisk polarnych, zwłaszcza środowisk lodowcowych oraz tzw. mat mikrobialnych. Podkreślić należy, że środowisko Antarktydy jest pod tym względem wyjątkowo słabo poznane. Zupełnie brakuje informacji o bioróżnorodności Protista. Mikroorganizmy te są bardzo istotnymi konsumentami bakterii, glonów, uczestniczą w obiegu materii i energii w ekosystemie (m.in. obiegu węgla). Jak dotąd ich rola w środowiskach lodowcowych jest niemal nieznana. Poznanie ekologii poszczególnych gatunków pierwotniaków (dotyczy to zwłaszcza ameb skorupkowych) może być także bardzo pomocne w odkrywaniu historii ekosystemów. Ponieważ ameby doskonale zachowują się w osadach biogenicznych, ich pozostałości mogą wnieść ważne informacje nt. zmian zachodzących w ekosystemach Antarktydy. Ponadto poznanie mechanizmów warunkujących przetrwanie wybranych grup pierwotniaków w tak trudnych warunkach, może być w przyszłości wykorzystane m.in. w biotechnologii ( przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym czy spożywczym).
Widok na stację, działającą nieprzerwanie od ponad 30 lat
Realizowane na Stacji badania mikrobiologiczne cieszą się obecnie bardzo dużą popularnością. Świadczy o tym chociażby fakt, że w ostatnim czasie laboratorium odwiedziła ekipa filmowców z telewizji BBC.
.jpg)
Zespół badawczy
T. Mieczan: “Obecnie zespół skupia się głównie na badaniach metagenomicznych bakterii oraz biogeografii pierwotniaków. Do tej pory udało się opisać 6 taksonów ameb skorupkowych oraz 42 taksony orzęsków, w tym 3 z nich to gatunki nowe dla nauki. Jeszcze bardziej interesujące wydaje się poznanie mechanizmów kontrolujących występowanie tych organizmów w ekosystemach polarnych.”
Lodowiec Ekologii
