Projekt badań nad probiotycznymi bakteriami nagrodzony w konkursie Iuventus Plus [grudzień ’11]

Badania nad probiotycznymi bakteriami prowadzone przez mgr Piotra Jarockiego zostały wybrane do dofinansowania w ramach konkursu organizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Iuventus Plus to program Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W ramach konkursu, nagradzane są w nim projekty prowadzone przez młodych naukowców (nie ukończyli 35 roku życia), stanowiące kontynuację badań naukowych, których wyniki opublikowano lub przyjęto do publikacji w wiodących światowych czasopismach, ujętych w aktualnym wykazie Journal Citations Report (JRC) lub Reference Index for the Humanities (ERIH).

Na konkurs wpłynęły 652 wnioski, w tym 209 wniosków w obszarze nauk przyrodniczych (30,9%). Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego zaakceptował do finansowania 340 projektów, w tym  w obszarze nauk przyrodniczych 100 projektów na łączną kwotę  22 386 104 zł.

Wśród nich znalazł się projekt mgr Piotra Jarockiego, pracownika Wydziału Nauk o Żywności i Biotechnologii – Katedra Biotechnologii, Żywienia Człowieka i Towaroznawstwa Żywności, pt. „Hydrolaza soli żółciowych jako użyteczny marker w identyfikacji probiotycznych bakterii jelitowych”.

Czego dotyczą badania? 

Bakterie jelitowe w wyniku produkcji enzymów wykazujących aktywność hydrolazową względem soli żółciowych mogą powodować redukcję poziomu cholesterolu w organizmie człowieka. Zwiększone wydalanie kwasów żółciowych z organizmu może pobudzać syntezę nowych kwasów żółciowych z cholesterolu, obniżając tym samym jego poziom w osoczu krwi. Z drugiej strony pojawiają się także doniesienia, że nadmierna hydroliza soli kwasów żółciowych może mieć również negatywny wpływ na zdrowie człowieka, przez obniżenie wchłaniania lipidów i witamin oraz pojawianie się różnych stanów patologicznych takich jak kamica żółciowa oraz stany zapalne jelita grubego. W związku z tym, iż wiele szczepów probiotycznych, używanych do produkcji preparatów prozdrowotnych oraz produktów mleczarskich również charakteryzuje się obecnością aktywności hydrolazowej, konieczność dogłębnej charakterystyki enzymów hydrolizujących sole żółciowe wydaje się być kwestią bezsporną.

Test płytkowy na obecność aktywności hydrolazowej względem soli żółciowych u bakterii z rodzaju Bifidobacterium.

A)    kontrola negatywna,

B)    próba pozytywna (charakterystyczne białe precypitaty)

Badania prowadzone przez mgr Piotra Jarockiego i mgr Marcina Podleśnego, mogą przyczynić się do poszerzenia wiedzy z zakresu metabolizmu bakterii z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus oraz ich zdolności do zasiedlania specyficznej niszy ekologicznej jaką stanowi przewód pokarmowy człowieka i zwierząt. Co więcej, planowane badania mogą pomóc również w lepszym zrozumieniu skomplikowanych interakcji pomiędzy bakteriami jelitowymi a organizmem człowieka. Dodatkowo, pogłębienie wiedzy na temat aktywności BSH oraz jej fizjologicznej funkcji u bakterii jelitowych może przyczynić się do bardziej świadomego stosowania mikroorganizmów jako dodatków do żywności oraz do opracowania nowych środków terapeutycznych stosowanych w leczeniu niektórych stanów patologicznych układu pokarmowego człowieka.

Dla gospodarki

W przypadku izolacji szczepów całkowicie bezpiecznych dla człowieka o ciekawych cechach probiotycznych, badania mogą znaleźć również zastosowanie w gospodarce. Zainteresowane nimi mogą być np. przedsiębiorstwa związane z produkcją jogurtów czy też suplementów diety zawierających bakterie probiotyczne.

Projekt przewidziany jest na 2 lata.

Projekt prowadzi:

Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii

Katedra Biotechnologii, Żywienia Człowieka i Towaroznawstwa Żywności

Mgr Piotr Jarocki

Współpracuje: mgr Marcin Podleśny