WERSJA POLSKA

Jerzy Grudziński
Systemy informacyjne w odnowie ciągników i maszyn rolniczych

Rozprawa dotyczy komputerowego wspomagania procesów decyzyjnych 
w odnowie ciągników i maszyn rolniczych. Nowoczesne podejście do eksploatacji obiektów technicznych, oparte na paradygmacie zrównoważonego rozwoju, obejmuje, poza użytkowaniem, eksploatację zasobu odpadowego. Rosnące wymagania ekologiczne, konieczność zapewnienia wysokiej jakości usług wyznaczają nową rolę procesom odnowy. Rozwój technologii informacyjnych stwarza nieznane dotychczas perspektywy budowy i wykorzystania systemów reprezentacji i transferu wiedzy.

Celem pracy było badanie technologii komputerowego doradztwa wybranymi metodami inżynierii wiedzy. Przedmiotem badań były systemy doradcze dostosowane do potrzeb małych, wiejskich warsztatów mechanicznych, dysponujących zestawem uniwersalnych technologii obsługowo-naprawczych. Jako narzędzia programowe stosowano szkieletowy system ekspertowy POLSHELL, system do budowy stron internetowych NetObject Fusion, Visual Basic oraz inne programy graficzne.

Na podstawie danych z literatury postawiono hipotezę o celowości i możliwości budowy systemu reprezentacji wiedzy z zakresu doboru technologii i materiałów regeneracyjnych, opartego na teorii systemów ekspertowych.

W opisie metodyki budowy systemu doradczego zawarto informacje o sposobach komputerowego wspomagania doboru materiałów dodatkowych do spawania, określono warunki technologiczne i ograniczenia odnowy ciągników i maszyn rolniczych oraz podano kryteria doboru materiałów dodatkowych. Uwzględniono metody regeneracji części oparte na spawaniu i napawaniu oraz wykorzystujące polimerowe materiały kompozytowe. Dokonano akwizycji wiedzy dotyczącej tematu pracy, przedstawiono ją w postaci dogodnej do zapisu 
w formie faktów i reguł decyzyjnych. Określono zakres i kolejność czynności przy budowie systemu doradczego.

Implementację opracowanej metodyki pokazano na przykładach trzech aplikacji programowych. Pierwsza dotyczy wspomagania decyzji na poszczególnych etapach regeneracji wałów korbowych silników spalinowych kombajnów zbożowych metodą REGE. Druga wspomaga dobór materiału dodatkowego do regeneracji spawaniem i napawaniem. System, na podstawie sesji dialogowej 
z użytkownikiem, dokonuje doboru odpowiedniego materiału firmy ESAB 
i przedstawia użytkownikowi propozycję z uzasadnieniem wyboru oraz niezbędnymi informacjami o materiale. Trzecia, zaprojektowana w formie strony internetowej, służy do nauczania możliwości i zasad przeprowadzania regeneracji części materiałami kompozytowymi na bazie polimerowej CHESTER MOLECULAR. Oferuje opisy hipertekstowe, graficzną prezentację materiałów oraz pokazuje przypadki regeneracji o zbliżonych parametrach. Jeden z jej elementów stanowi system doradczy doboru materiału regeneracyjnego.

Przeprowadzone badania potwierdziły słuszność postawionej hipotezy badawczej. Do najważniejszych wyników badań można zaliczyć:

– wyodrębnienie grupy technologii i materiałów dodatkowych do regeneracji części, przydatnych w małych i średnich warsztatach technicznej obsługi rolnictwa,

– określenie kryteriów systematyzacji i klasyfikacja cech materiałów istotnych w selekcji,

– opracowanie oryginalnej metodyki budowy systemów doradczych doboru technologii i materiałów dodatkowych do odnowy, wykorzystującej najnowsze osiągnięcia inżynierii wiedzy,

– budowę aplikacji programowych, stanowiących efektywne narzędzie transferu wiedzy, przydatnych na różnych etapach kształcenia specjalistycznego.