Wyjaśnienie fenomenu naddominowania behawioralnego rodzin pszczelich utrzymywanych na dwóch rodzajach plastrów, o standardowym i o małym rozmiarze komórek

Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki

Konkurs: OPUS

Podmiot/podmioty realizujący/realizujące: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie – projekt wyłączny

Kierownik: dr hab. Krzysztof Olszewski, prof. uczelni

Nr projektu: 2018/31/B/NZ9/02480

Okres realizacji: od 2019-07-04 do 2023-05-03

Wartość: 466 564,00 zł

Streszczenie:

Celem badań jest zrozumienie fenomenu naddominowania pod względem wartości cech behawioralnych (naddominowanie behawioralne) rodzin pszczelich utrzymywanych na dwóch rodzajach plastrów, znajdujących się jednocześnie w tym samych gnieździe (plastrów o standardowym i plastrów o małym rozmiarze komórek). W zrozumieniu mechanizmu tego naddominowania pomoże poznanie charakteru współdziałania między robotnicami wychowani w dwóch rodzajach plastrów. Ważnym elementem realizacji celu jest poznanie behawioralnych, fizjologicznych i anatomicznych różnic między robotnicami wychowanymi w plastrach o standardowym rozmiarze komórek (średnica 5,5 mm) a pszczołami wychowanymi w plastrach o małym rozmiarze komórek (średnica 4,9 mm). Główne profity poznawcze projektu i jego nowatorstwo to charakterystyka dotychczas nieopisanego fenomenu naddominowania behawioralnego rodzin pszczelich utrzymywanych na dwóch rodzajach plastrów jako efektu współdziałania robotnic wychowanych w komórkach różniących się rozmiarem oraz uzyskanie odpowiedzi na pytania dotyczące mechanizmu warunkującego to zjawisko. Ważne jest wyjaśnienie czynników behawioralnych i fizjologicznych warunkujących naddominowanie behawioralne rodzin oraz ewentualnych interakcji między tymi czynnikami. Informacje te poszerzą wiedzę o socjobiologii pszczoły miodnej przez uzupełnienie wiedzy dotyczącej charakteru współdziałania robotnic w rodzinie, w tym o jego behawioralnych i biochemicznych aspektach. Ponadto pozwolą na zrozumienia naturalnych mechanizmów zwiększających możliwości przystosowania się rodzin pszczelich do warunków środowiska, które współcześnie zmienia się na niekorzyść pszczół, powodując starty rodzin lub znaczny spadek ich kondycji.