Polimorfizm genów kodujących wybrane białka części białkowej jaja kurzego a ich właściwości alergizujące i przeciwbakteryjne

Źródło finansowania: Narodowe Centrum Nauki

Konkurs: MINIATURA

Podmiot/podmioty realizujący/realizujące: Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie – projekt wyłączny

Kierownik: dr inż. Sebastian Knaga

Nr projektu: 2019/03/X/NZ2/01174

Okres realizacji: od 2019-12-19 do 2021-03-07

Wartość: 49 820,00 zł

Streszczenie:

Białko jaja kurzego stanowi element o największej masie w układzie strukturalnym jaja. Jest to wodny roztwór koloidalny białek, wśród których najwyższy odsetek stanowią kolejno: owoalbumina (54%), owotransferyna (12%), owomukoid (11%) oraz lizozym (3,4%). Białka te, ze względu na swoje właściwości fizykochemiczne wykazują szeroki zakres właściwości biologicznych, a w szczególności bakteriobójczych i bakteriostatycznych. Niewielkie rozmiary wspomnianych białek sprawiają, iż o ich polimorfizmie decyduje głównie ich struktura pierwszorzędowa uwarunkowana sekwencją nukleotydową genów kodujących te białka. Podstawienia niesynonimiczne w sekwencjach kodujących danego genu prowadzić będą do zmiany sekwencji aminokwasowej, co może wpływać na właściwości fizykochemiczne białka, powodując wzrost lub spadek np. aktywności bakteriostatycznej lub bakteriobójczej. Pomimo, że jajo kurze jest bardzo cennym składnikiem ludzkiej diety, jest też jednym z najczęstszych i najbardziej rozpowszechnionych źródeł alergenów pokarmowych. W ostatnich latach obserwuje się wzrost zapadalności na alergie pokarmowe wywołane białkami jaja kurzego. O ich alergenności decyduje przede wszystkim odporność na działanie wysokiej temperatury. Celem badań była odpowiedź na pytanie czy istnieje zmienność wewnątrz- i międzyrasowa manifestująca się obecnością polimorfizmów w obrębie genów kodujących owomukoid, owoalbuminę, owotransferynę i lizozym oraz czy zmiany te wpływają na wybrane cechy. Łączniezidentyfikowano 58 polimorfizmów punktowych (SNP). Trzy polimorfizmy okazały się być niesynonimiczne powodując zmianę w sekwencji białka (owomukoid, owoalbumina). Analizy asocjacyjne wykazały istotny wpływ polimorfizmów na cechy jakości jaja podczas przechowywaniaoraz cechy wylęgowe.