Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu

Realizowane przedmioty dydaktyczne na kierunkach i specjalnościach:

Wydział Agrobioinżynierii

Łąkarstwo: Agrobiznes, Agronomia, Agroturystyka, Kształtowanie środowiska
Ekologia łąkarska: Agronomia
Gospodarka łąkowo-pastwiskowa w siedliskach pobagiennych: Agronomia
Architektura przydomowych terenów zieleni: Agronomia, Agroturystyka, Kształtowanie środowiska
Szata roślinna (fitosocjologia): Architektura krajobrazu otwartego
Trawniki i trawy ozdobne: Architektura krajobrazu otwartego
Sportowe nawierzchnie trawiaste: Architektura krajobrazu otwartego
Urządzanie i pielęgnacja krajobrazu: Architektura krajobrazu otwartego

Wydział Nauk o Zwierzętach i Biogospodarki

Łąkarstwo: Zootechnika ogólna, Hodowla koni i jeździectwo, Ocena i wykorzystanie surowców zwierzęcych, Hodowle amatorskie, Doradztwo i rozwój obszarów wiejskich

Wydział Biologii Środowiskowej

Zbiorowiska trawiaste w ochronie środowiska: Ochrona środowiska
Użytki zielone: Ochrona środowiska

Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu

Szata roślinna (fitosocjologia): Architektura parków i ogrodów
Trawniki i trawy ozdobne: Architektura parków i ogrodów
Urządzanie i pielęgnacja krajobrazu: Architektura parków i ogrodów

Główne kierunki badań naukowych:

  • Biologiczne i siedliskowe czynniki warunkujące rozwój traw i roślin motylkowatych w zbiorowiskach w zróżnicowanych warunkach glebowych
  • Trwałość i produkcyjność gatunków i odmian traw oraz roślin motylkowatych w zbiorowiskach trawiastych.
  • Allelopatyczne i konkurencyjne oddziaływanie gatunków i odmian traw pastewnych i gazonowych.
  • Bezuprawowa metoda regeneracji runi łąk i pastwisk w warunkach gleb torfowo-murszowych.
  • Wpływ różnych sposobów użytkowania zbiorowisk trawiastych na ich plonowanie i trwałość oraz własności fizyko-chemiczne gleb torfowo-murszowych.
  • Ocena przydatności nowych gatunków traw z rodzaju Festulolium do mieszanek pastwiskowych w zróżnicowanych warunkach glebowych.
  • Wartość użytkowa polskich i zagranicznych gatunków i odmian traw gazonowych oraz ich mieszanek.

Wymienione kierunki badań realizowane są w ramach 4 tematów zbiorczych i 18 zadań szczegółowych.

TEMATY W RAMACH KTÓRYCH REALIZOWANE SĄ BADANIA NAUKOWE:

  • BADANIA WŁASNE -"BW"

    Temat: “Biologiczne i siedliskowe czynniki warunkujące rozwój i trwałość zbiorowisk trawiastych oraz ich znaczenie gospodarcze i w środowisku przyrodniczym”

    W ramach tego tematu realizowane są następujące zdania badawcze:

    • Ocena przydatności odmian koniczyny białej do mieszanek pastwiskowych w siedliskach pobagiennych
    • Ocena przydatności różnych odmian życicy trwałej do mieszanek pastwiskowych z koniczyną białą na gleby torfowo-murszowe – (kontynuacja badań)
    • Trwałość wybranych gatunków traw i ich oddziaływania allelopatycznego w warunkach zróżnicowanego uwilgotnienia gleby organicznej
    • Ocena przydatności gatunków i odmian rodzaju Festulolium do mieszanek pastwiskowych
    • Trwałość składu gatunkowego runi łąk i pastwisk Stacji Dydaktyczno-Badawczej w Sosnowicy w zależności od częstotliwości i sposobu użytkowania
    • Porównanie efektywności różnych metod i technologii regeneracji runi łąkowej oraz wpływ ich na intensyfikację procesów mikrobiologicznych w glebie torfowo-murszowej
  • BADANIA STATUTOWE - "DS"

    Temat:  “Trwałość zbiorowisk trawiastych użytków zielonych oraz ich znaczenie użytkowe, przyrodnicze i krajobrazowe”

     

    W ramach tego tematu realizowane są następujące zdania badawcze:

     

    • “Produkcyjność i utrzymywanie się koniczyny białej w runi pastwiskowej”
    • “Trwałość życicy trwałej (Lolium perenne L.) zbiorowiskach runi mieszanej na glebie organicznej w warunkach użytkowania pastwiskowego”
    • “Zawartość związków azotu w runi pastwiskowej, glebie pod doświadczeniami i w wodzie gruntowej pobranej ze studzienek kontrolnych”.
    • “Mieszanki koniczyny białej z trawami sposobem ograniczenia degradacji użytków zielonych w siedlisku pobagiennym”

     

    Temat: “Ocena cech użytkowych gatunków i odmian roślin łąkowych oraz trawnikowych w warunkach oddziaływania różnych czynników biotycznych i abiotycznych”

    W ramach tego tematu realizowane są następujące zdania badawcze:

    • Aspekt użytkowy odmian traw gazonowych w warunkach ograniczonej liczby skoszeń.
    • Wpływ intensywnego użytkowania na wzrost i rozwój polskich odmian traw gazonowych.
    • Przydatność krajowych odmian i rodów traw pastewnych do celów specjalnych.

    Temat: “Ocena skuteczności różnych technologii podsiewu łąk i pastwisk nasionami traw i motylkowatych bezpośrednio w darń”

    Badania w ramach w/w tematów realizowane są głównie w Stacji Dydaktyczno-Badawczej w Sosnowicy. Większość z nich dotyczy gospodarki pastwiskowej, ponieważ w okresie wegetacyjnym mamy do dyspozycji stado krów rasy mięsnej Limousine, które są wypasane na pastwiskach, co umożliwia prowadzenie badań z rzeczywistym użytkowaniem pastwiskowym runi. Badania te dotyczą głównie produkcyjności runi pastwiskowej z udziałem różnych odmian koniczyny białej oraz życicy trwałej i trwałości tych gatunków w warunkach gleb torfowo-murszowych. W/w badaniach testowane są również nowe mieszańce międzyrodzajowe (Festulolium) kompleksu Festuca x Lolium. Bardzo ważnym problemem, na który zwraca się uwagę w prowadzonych badaniach w Sosnowicy to trwałość zbiorowisk trawiastych w siedliskach pobagiennych oraz porównanie różnych metod regeneracji runi z zastosowaniem różnych technologii osłabienia konkurencyjności starej darni i siewów bezpośrednich. W Stacji prowadzone są stałe obserwacje dotyczące sukcesji roślin w zbiorowiskach w zależności od sposobu i intensywności użytkowania oraz wilgotności i stopnia przeobrażenia gleb organicznych. Ostatnio zainteresowania badawcze pracowników Katedry związane są z kompleksową oceną różnych gatunków traw trawnikowych ich odmian do mieszanek trawnikowych i gazonowych oraz przeznaczonych na cele specjalne (pola golfowe, boiska sportowe).

Katedra Łąkarstwa początek swojej działalności datuje od 1945 roku. Uchwałą Krajowej Rady Narodowej z dnia 23 października 1944 r. został powołany w Lublinie Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej, w skład którego wchodziły Wydziały: Przyrodniczy, Lekarski, Rolny i Weterynaryjny. W ramach Wydziału Rolnego w 1945 r. powołano 13 pierwszych jednostek organizacyjnych w randze zakładów, w tym Zakład Uprawy Łąk i Pastwisk. W 1951 Zakład przekształcono w Katedrę Uprawy Łąk i Pastwisk. W 1964 r. w związku z reorganizacją struktur organizacyjnych Uczelni, w tym i Wydziału, Katedrę w randze Zespołu Dydaktycznego, a następnie Zakładu Uprawy Łąk i Pastwisk włączono do utworzonego Instytutu Uprawy Roli i Roślin. W 1986 roku, po reorganizacji w/w Instytutu, Zakładowi przywrócono status Katedry z nazwą Katedra Łąkarstwa, która następnie zmieniła nazwę na Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Zieleni, natomiast obecna nazwa to Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu.

W pierwszym okresie funkcjonowania Zakładu Uprawy Łąk i Pastwisk badania prowadzono w Naukowych Zakładach Rolniczo-Doświadczalnych UMCS, przede wszystkim w Zemborzycach, gdzie byli zatrudnieni pracownicy naukowi Zakładu Uprawy Łąk i Pastwisk. Po likwidacji zakładu doświadczalnego w Zemborzycach bazę doświadczalną przeniesiono do RZD Uhrusk k. Włodawy (dolina Bugu) oraz RZD Elizówka k. Lublina. W 1986 roku Akademia Rolnicza w Lublinie przyjęła Ośrodek Doświadczalny Wojewódzkiego Zarządu Wodnych Melioracji w Sosnowicy i powstała tam Łąkarska Stacja Doświadczalna. Odtąd stacja stała się główną bazą naukowo-badawczą i dydaktyczną Katedry Łąkarstwa obecnie jest to Stacja Dydaktyczno-Badawcza Katedry Łąkarstwa.

Wyniki badań przeprowadzonych przez pracowników Katedry w latach 1945-2000 zostały przedstawione w około 600 różnego rodzaju opracowaniach, w tym około 350 to rozprawy naukowe. Pozostałe prace to referaty i komunikaty naukowe, artykuły popularno-naukowe i popularne, ekspertyzy i inne opracowania. Ponadto pracownicy Katedry opracowali 2 podręczniki: Włodarczyk S.: Botanika łąkarska, PWRiL, Warszawa 1962 (cztery wydania) ; Włodarczyk S.: Uprawa i użytkowanie łąk i pastwisk, PWRiL, Warszawa 1963 (2 wydania), Przewodnik do ćwiczeń z łąkarstwa (6 wydań) oraz Wskazówki metodyczne dla studentów studiów zaocznych.

Miarą działalności jednostki naukowej oprócz publikacji jest rozwój kadry naukowej. W okresie 56-lecia przeprowadzono 19 przewodów doktorskich, 7 przewody habilitacyjne, nadano 7 tytułów profesora. Dowodem wysokiego poziomu naukowego pracowników Katedry było napisanie wielu recenzji i opinii dotyczących dorobku naukowego i rozpraw naukowych. Zrecenzowano bowiem 35 prac doktorskich, 20 prac habilitacyjnych, napisano 16 opinii do tytułu i na stanowisko profesora oraz opracowano ponad 250 recenzji prac do druku i innych opracowań. O aktywności naukowo-badawczej pracowników Katedry świadczy ich udział w kongresach i konferencjach zagranicznych (16 wyjazdów) oraz konferencjach i zjazdach krajowych (185). Trzech pracowników Katedry przebywało na stażach zagranicznych. Za osiągnięcia naukowe i dydaktyczne pracownicy Katedry byli wyróżniania nagrodami resortowymi ministra (3 nagrody indywidualne i dwie nagrody zespołowe) oraz licznymi nagrodami i odznaczeniami państwowymi i resortowymi.

STRUKTURA ORGANIZACYJNA

Zwiększający się zakres zadań dydaktycznych oraz badań naukowych na przestrzeni lat działalności początkowo Zakładu, a w późniejszym okresie Katedry wymuszał konieczność organizacji bazy dydaktyczno-badawczej. Baza lokalowa Zakładu, a następnie Katedry początkowo była skromna i systematycznie zmieniała się do 1959 roku, w związku z pozyskiwaniem przez Wydział nowych pomieszczeń w różnych dzielnicach Lublina. Dopiero po oddaniu w 1959 roku nowego budynku przy ul. Akademickiej 15, “Agro”, Katedra zyskała stałe pomieszczenia, które z małymi zmianami zajmuje do chwili obecnej. Pierwsze badania z zakresu łąkarstwa prowadzone były w Zakładzie Rolniczo-Doświadczalnym w Zemborzycach. Po likwidacji w/w zakładu badania realizowano w innych zakładach doświadczalnych uczelni (RZD Uhrusk i RZD Elizówka). Od 1986 r. główną bazę dydaktyczno-badawczą Katedry jest Stacja Dydaktyczno-Badawcza w Sosnowicy (rejon Kanału Wieprz-Krzna).

Stacja Dydaktyczno-Badawcza w Sosnowicy

Aktualna struktura organizacyjna Katedry to pracownie naukowe zlokalizowane w gmachu Agrotechniki przy ul. Akademickiej 15 oraz Stacja Dydaktyczno-Badawcza w Sosnowicy. W skład Stacji wchodzi:

  • 3 działki gruntu o łącznej powierzchni 23,20 ha,
  • budynek laboratoryjno-warsztatowy,
  • stodoła doświadczalna,
  • budynek gospodarczy,
  • stacja lizymetryczna,
  • automatyczna stacja meteorologiczna typu “Klimat”.

Większość powierzchni gruntu, będącego w gestii Stacji zajmują łąki (11,7 ha) oraz pastwiska (8,5 ha). Użytki te zlokalizowane są pomiędzy Kanałem Wieprz-Krzna a rzeką Piwonią. Zostały one zmeliorowane i zagospodarowane w latach 1964-1966. Pastwisko podzielone jest na 10 kwater ogrodzeniem stałym, a wypas zwierząt (krowy rasy mięsnej z cielakami) prowadzi się systemem porcjowanym.

Na zapleczu pastwiska znajduje się okólnik z wodopojem i wiatą dla zwierząt. W budynku laboratoryjno-warsztatowym znajduję się; laboratorium, biuro, pomieszczenie socjalne dla pracowników i studentów oraz garaże warsztatowo-magazynowe. Stodoła doświadczalna wyposażona jest w kolektory słoneczne i specjalne dmuchawy do dosuszania siana. Budynek gospodarczy zlokalizowany jest obok okólnika i wykorzystany jest w okresie letnim przez obsługę nadzorującą wypas zwierząt. Stacja lizymetryczna i automatyczna stacja meteorologiczna zlokalizowane są w centralnej części łąk i pastwisk należących do Stacji. Stacja Dydaktyczno-Badawcza wyposażona jest w sprzęt gospodarczy niezbędny do prac na łąkach i pastwiskach (2 ciągniki, kosiarki rotacyjne, przyczepa samozbierająca, przyczepa transportowa, sprzęt do dosuszania siana i inny sprzęt niezbędny do prac polowych). Do realizacji badań naukowych, Stacja wyposażona jest w 2 specjalne siewniki do bezpośredniego siewu nasion w starą darń, deszczownię, samobieżne kosiarki do koszenia poletek doświadczalnych oraz kompletny sprzęt do prac pielęgnacyjnych na trawnikach.

AKTUALNA OFERTA KATEDRY TO:

  • prowadzenie szkoleń z zakresu gospodarki łąkowo-pastwiskowej
  • opracowywanie ekspertyz
  • regeneracja boisk sportowych i pól golfowych
  • projektowanie i urządzanie terenów zieleni
  • wykonywanie podsiewów łąk i pastwisk

 

Katedra współpracuje z następującymi podmiotami gospodarczymi:

I. Zespół w składzie:
 

  • dr arch. krajobrazu Agnieszka Kępkowicz – kierownik
  • prof. dr hab. Wanda Harkot – kierownik Katedry
  • dr Halina Lipińska
  • mgr Adam Gawryluk

Zakres prowadzonej działalności: współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego na obszarze województwa lubelskiego celem wykonania projektów koncepcyjnych zagospodarowania przestrzennego terenów wokół różnych obiektów użyteczności publicznej.
II. Zespół w składzie:
 

  • prof. dr hab. Wanda Harkot – kierownik Katedry
  • dr Zbigniew Czarnecki
  • Leszek Świć

Zakres prowadzonej działalności: współpraca z wieloma klubami sportowymi (13 klubów sportowych, dwóch pól golfowych oraz lotniska przy PWSZ w Chełmie) w zakresie zakładania, pielęgnacji, renowacji oraz właściwego utrzymania nawierzchni trawiastych. Ponadto udzielanie wielu konsyltacji klubom sportowym oraz indywidualnym użytkownikom różnych trawników (rekreacyjne, parkowe, sportowe itp.) w zakresie renowacji i prawidłowego utrzymania murawy trawników, boisk piłkarskich, lotniska i pól golfowych. Pozyskiwania funduszy na funkcjonowanie Katedry Łąkarstwa i Kształtowania Krajobrazu (wpływy na konto uczelni z tytułu podsiewu boisk piłkarskich).

III. Zespół w składzie:

  • dr Mariusz Kulik – kierownik
  • inż. Stanisław Cholewa

Zakres prowadzonej działalności:

1.  Praktyczne rozwiązania innowacyjne na obszarach wiejskich.
2. Plan perspektywiczny rozwoju rozwiązań inowacyjnych na obszarach wiejkich: doradztwo w zakresie sporządzania dokumentacji niezbędnej do realizacji w gospodarstwie programu rolnośrodowiskowego, zwłaszcza ekspertyz dotyczących łąk trzęślicowych

Ogólnopolska konferencja naukowa Ekosystemy trawiaste w kształtowaniu i ochronie środowiska Urszulin, 1-3 czerwca 2016
Zobacz