Cykl „Botanika blisko nas”.
Niewidzialne dla oka – powierzchnia skórki jabłek i gruszek

Powierzchnia owoców wielu odmian jabłoni i gruszy jest najczęściej gładka i śliska, jednak oglądana okiem mikroskopu skaningowego odsłania krajobraz niemal księżycowy.

Na powierzchni jabłek i gruszek z reguły widoczna jest sieć mikrospękań o zróżnicowanej szerokości i głębokości przebiegających w różnych kierunkach, które są w znacznym stopniu odpowiedzialne za transpirację i więdnięcie owoców. W wielu mikrospękaniach widoczne są kryształy wosku w formie płytek, których rolą jest zabliźnianie mikrospękań i ograniczanie utraty wody.

W niektórych miejscach na powierzchni owoców obecne są także charakterystyczne twory wyglądające jak kratery – to przetchlinki pełniące funkcję otworów wentylacyjnych. Mogą być one otwarte lub zamknięte. Przetchlinki są jednocześnie tzw. słabymi miejscami, przez które wnikać mogą patogeny grzybowe i bakteryjne. Ilość mikrospękań i przetchlinek to cechy odmianowe decydujące o szeroko rozumianej jakości i trwałości owoców.

Fot. 1. Powierzchnia owocu gruszy odmiany Konferencja z mikrospękaniami i przetchlinkami (strzałki)
Fot. 2. Powierzchnia owocu jabłoni odmiany Jonagold z mikrospękaniami
Fot. 3, 4. Kryształy wosku w formie płytek widoczne w mikrospękaniach
Fot. 5-8. Przetchlinki na powierzchni jabłek i gruszek.  

Dr hab. Agata Konarska, profesor uczelni,
Katedra Botaniki i Fizjologii Roślin,
Wydział Biologii Środowiskowej

[ Cykl „Botanika blisko nas” ma na celu przybliżenie fascynującego świata roślin. Twórcami cyku są pracownicy Wydziału Biologii Środowiskowej, w ramach Roku Botaniki 2022. ]