22 marca – Światowy Dzień Wody

W najbliższy poniedziałek (22.03.2021) na całym świecie obchodzimy Światowy Dzień Wody. Święto zostało ustanowione w celu podniesienia świadomości, jak wielką rolę odgrywa woda i jakie zagrożenie niesie ze sobą spadek jej zasobów.
 


Światowy Dzień Wody został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 roku. Obchody święta przyczyniają się do pogłębiania szacunku do wody, która ze względu na swoją pozorną dostępność w warunkach klimatu umiarkowanego, często bywa marnotrawiona. Dostęp do czystej wody jest luksusem w krajach borykających się z biedą, skutkami konfliktów zbrojnych czy wzrostu dynamiki klęsk żywiołowych.

Światowy Dzień Wody 2021 obchodzony jest pod hasłem „Docenianie wody”. Wody słodkie stanowią zaledwie 3% wszystkich zasobów wód na Ziemi i ich wielkość jest szacowana na ok. 35 mln m³. Największe ich skupisko w postaci lodowców i pokrywy śnieżnej znajduje na Antarktydzie – blisko 61% wszystkich wód słodkich, a pozostałe lodowce i pokrywa śnieżna gromadzą ok. 9% wody. Drugim co do wielkości źródłem są wody podziemne, które gromadzą ok. 29,6% zasobów, natomiast rzeki, słodkie jeziora i płytkie wody podziemne stanowią zaledwie 0,4% objętości wszystkich wód słodkich. Według danych ONZ wody zaczyna brakować w miejscach, w których dotychczas było jej pod dostatkiem. Obecnie ponad 2 mld ludzi na świecie nie mają dostępu do czystej wody pitnej, problem ten dotyka także ponad 100 mln mieszkańców Europy. W ciągu najbliższej dekady dostępność czystej i bezpiecznej wody pitnej może spaść aż o 40%. Do 2050 roku zapotrzebowanie na wodę wzrośnie dwukrotnie, a ponad połowa światowej populacji będzie zagrożona jej deficytem. Dodatkowo jej dostępność może zostać znacznie ograniczona przez nasilające się zmiany klimatyczne.


Większość krajów na świecie cierpi na deficyt wody. Najgorsza sytuacja panuje w Afryce i niektórych krajach Azji. Polska natomiast jest jednym z najuboższych w wodę krajów w Europie, a jej zużycie stale rośnie. Średnio, w Europie na jedną osobę przypada rocznie 5100 m³ wody, natomiast w Polsce tylko 1700 m³.
Światowy Dzień Wody to dobry moment, by przypomnieć, że wodę trzeba szanować. Świadome i racjonalne korzystanie z zasobów wodnych jest zadaniem dla nas wszystkich. Istnieje wiele sposobów oszczędzania wody np.: korzystanie z prysznica zamiast branie długich kąpieli, zakręcanie wody podczas mycia zębów, zamiana trawnika na kwietne łąki – zwiększają retencję oraz stanowią prawdziwą oazę bioróżnorodności. Warto także odchodzić od uszczelniania powierzchni kostką brukową i zastąpić ją elementami ażurowymi, które z biegiem czasu przerastają roślinnością i wchłaniają wody opadowe.

Światowy Dzień Wody to również nasze święto – pracowników i studentów Wydziału Biologii Środowiskowej. Na co dzień dbamy o zrównoważone wykorzystanie zasobów wodnych oraz ich ochronę. Doskonale wiemy, że woda jest ważna w każdym aspekcie współczesnego życia, a zachowanie jej zasobów jest kluczowe również dla przyszłych pokoleń. Uczestniczymy aktywnie w opracowaniu planów ochrony zasobów i ekosystemów wodnych w parkach narodowych, prowadzimy monitoring różnorodności biologicznej w ekosystemach wodnych, realizujemy programy aktywnej ochrony gatunków rzadkich i chronionych związanych z ekosystemami wodnymi, a także monitorujemy drogi przemieszczania się inwazyjnych gatunków hydrobiontów. Swoją wiedzę wykorzystujemy także w zwiększaniu oferty edukacyjnej Wydziału i kształceniu studentów na kierunkach studiów związanych z zrównoważonym wykorzystaniem zasobów środowiska, m. in. ochrona środowiska, biobezpieczeństwo i zarządzanie kryzysowe czy zarządzanie i adaptacja do zmian klimatu.

Wspólnie oszczędzajmy i dbajmy o wodę! Dla środowiska i przyszłych pokoleń!

Prof. dr hab. Tomasz Mieczan
Dziekan Wydziału Biologii Środowiskowej